Trong quá trình vận hành hệ thống đường ống công nghiệp, van cổng đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh dòng chảy và đảm bảo hiệu suất làm việc của toàn bộ hệ thống. Tuy nhiên, giống như bất kỳ loại van công nghiệp khác, van cổng cũng gặp phải một số lỗi thường gặp, ảnh hưởng đến khả năng vận hành và hiệu quả làm việc.
Các sự cố phổ biến như van cổng bị rò rỉ, không thể vận hành van hay quá trình hoạt động gây ra tiếng động lớn khiến van cổng không hoạt động, ảnh hưởng đến hiệu suất hoạt động của van. Việc hiểu rõ nguyên nhân và cách khắc phục các lỗi thường gặp ở van cổng rất quan trọng để duy trì hoạt động liên tục và an toàn của hệ thống.
Van cổng bị rò rỉ khi đóng, khi mở
Van cổng (gate valve) là một loại van phổ biến trong hệ thống ống dẫn, tuy nhiên trong quá trình sử dụng van cổng, nhất là khi sử dụng van trong một thời gian dài, tình trạng rò rỉ là hiện tượng thường xuyên xảy ra.
Điều này xảy ra khi van cổng không đóng hoàn toàn (gate valve not closing completely) hoặc van cổng bị rò rỉ khi mở (gate valve leaking when open), khiến lưu chất bị rò rỉ ra bên ngoài. Tình trạng này có thể bị tại nhiều vị trí khác nhau như tại thân van, trục van, gioăng làm kín, giữa bộ phận truyền động và van,…
Rò rỉ ở thân van
Van cổng bị rò rỉ ở thân van (gate valve leaking at stem) là một trong số lỗi thường gặp ở van cổng do nhiều nguyên nhân khác nhau. Dưới đây là một số nguyên nhân và cách khắc phục lỗi rò rỉ tại thân van hiệu quả.
Nguyên nhân:
- Thân van bị ăn mòn, hư hỏng: Sự ăn mòn do môi trường hoặc các tác nhân hóa học có thể làm giảm độ bền của thân van.
- Chất lượng chế tạo thân van kém: Chất liệu không đạt tiêu chuẩn hoặc quy trình sản xuất không đảm bảo có thể dẫn đến rò rỉ sau một thời gian sử dụng. Lỗi này thường khó phát hiện khi mới sử dụng van.
- Tắc nghẽn tạp chất tại thân van: Tạp chất, cặn bẩn bị kẹt trong thân van có thể gây cản trở và làm giảm độ kín.
- Kích thước van cổng không phù hợp: Lắp đặt van cổng không khớp với kích thước đường ống dễ dẫn đến rò rỉ.
- Thay đổi điều kiện hoạt động: Nhiệt độ và áp suất hoạt động bị thay đổi đột ngột dẫn đến giảm mô men xoắn bu lông. Điều này ảnh hưởng đến độ đóng kín tại thân van do bị mất mô men xoắn khiến lưu chất bị rò rỉ.
Biện pháp khắc phục:
- Kiểm tra trạng thái của thân van cổng có bị ăn mòn, hư hỏng hay móp méo hay không và thực hiện thay thế khi cần thiết.
- Để đảm bảo độ bền sử dụng van nên lựa chọn mua và thay thế từ các thương hiệu cung cấp uy tín.
- Đưa van cổng về vị trí mở hoàn toàn để loại bỏ tạp chất, cặn bẩn bị kẹt tại vị trí thân van.
- Thay thế loại van có kích thước phù hợp với kích thước của đường ống, nên tham khảo tư vấn chi tiết từ bên cung cấp để đảm bảo thông số van cổng lắp đặt phù hợp hệ thống lắp đặt.
- Kiểm tra lại nhiệt độ và áp suất làm việc của hệ thống đảm bảo đáp ứng được thông số kỹ thuật của van cổng, tránh gây hư hại van.
Rò rỉ ở trục van
Hiện tượng rò rỉ ở trục van (steam leaks) là một trong những lỗi thường gặp ở van cổng. Vấn đề này không chỉ ảnh hưởng đến khả năng đóng/mở của van mà còn làm giảm hiệu suất và ảnh hưởng đến độ an toàn của toàn bộ hệ thống.
Nguyên nhân:
- Trục van bị hỏng hoặc ăn mòn: Đặc biệt với loại van cổng ty nổi, thiết kế trục van tiếp xúc trực tiếp với môi trường bên ngoài dễ dẫn đến hư hỏng hoặc ăn mòn do các yếu tố môi trường.
- Ty van bị kẹt: Do thiếu chất bôi trơn, trục van có thể bị khô, dẫn đến hiện tượng kẹt và gây khó khăn trong quá trình vận hành.
- Ty van bị trờn ren: Sau thời gian dài sử dụng, ren trên trục van có thể bị mòn, làm mất khả năng đóng/mở hoàn toàn của van.
Cách khắc phục:
- Sử dụng chất bôi trơn chuyên dụng để đảm bảo hoạt động trơn tru của trục van.
- Kiểm tra định kỳ và thay thế trục van khi phát hiện hư hỏng hoặc ăn mòn.
Rò rỉ do phớt van (gioăng)
Gioăng làm kín là một trong những bộ phận quan trọng để tạo được độ kín khít cho van cổng. Tuy nhiên gioăng thường xuyên tiếp xúc với lưu chất và các yếu tố từ bên ngoài môi trường từ đó ảnh hưởng đến độ bền của chúng khiến van cổng bị rò rỉ tại vị trí lắp đặt gioăng.
Nguyên nhân:
- Gioăng làm kín bị chật khỏi vị trí các mối nối: Trong quá trình lắp đặt hoặc vận hành, gioăng có thể bị xô lệch, không đảm bảo đúng vị trí thiết kế, gây ra các khe hở dẫn đến rò rỉ.
- Bu lông và đai ốc bị lỏng lẻo: Khi bu lông, đai ốc không được siết chặt đúng cách, áp lực kẹp lên gioăng không đủ, làm giảm khả năng làm kín.
- Nhiệt độ quá lớn: Nhiệt độ vượt ngưỡng chịu đựng của chất liệu gioăng (thường là cao su) có thể khiến gioăng bị chảy, ăn mòn, hoặc cháy. Điều này thường xảy ra khi van cổng làm việc trong môi trường có nhiệt độ cao mà gioăng không phù hợp với yêu cầu kỹ thuật.
Cách khắc phục:
- Vệ sinh gioăng làm kín, loại bỏ những bụi bẩn và tạp chất tích tụ.
- Siết chặt các bu lông và đai ốc vừa đủ, tránh dùng lực quá lớn gây rách và chệch gioăng.
- Thay thế gioăng làm kín đáp ứng được nhiệt độ làm việc của hệ thống.
Rò rỉ giữa bộ phận truyền động và van
Hiện nay để tối ưu hiệu quả vận hành van nhanh chóng và dễ dàng, van cổng có thể tích hợp bộ điều khiển điện hoặc khí nén. Bộ truyền động nhận tín hiệu từ người vân hành để thực hiện quá trình đóng mở tự động. Mặc dù hiếm khi xảy ra tuy nhiên với một số trường hợp thiết kế trục van quá ngắn hoặc quá dài khiến van bị hở ở giữa đệm van (seat) và ống van (spool), khiến cho lưu chất bị rò rỉ bên trong.
Cách khắc phục:
- Thay thế bộ truyền động và trục van đáp ứng được thông số kỹ thuật
- Cố định loại đai ốc với thân van
- Vệ sinh thường xuyên và tạo độ trơn cho thân van trong quá trình hoạt động
Có tạp chất, cặn trong hệ thống
Một lỗi thường gặp ở van cổng khác là hiện tượng bị tắc nghẽn bởi rác thải, tạp chất, sau một thời gian sử dụng. Chúng có thể tích tụ tại thân van, trục ty, gioăng làm kín, khiến cho van cổng bị kẹt và không thể vận hành đóng mở van.
Cách khắc phục:
- Loại bỏ tạp chất, bụi bẩn
- Sử dụng chất bôi trơn chuyên dụng cho van
Van cổng quay nhưng không mở
Van không thể mở được (gate valve turns but won’t open) là lỗi thường gặp ở van cổng. Van cổng thường sử dụng bộ chuyển động tay quay để vận hành van, tuy nhiên một số trường hợp điều khiển bộ phận tay quay nhưng van không thể vận hành.
Nguyên nhân: Điều này chủ yếu là do bộ phận trục ty của van cổng. Nếu sau thời gian sử dụng lâu dài, van không được kiểm tra và bảo dưỡng định kỳ, khiến cho các bộ phận bên trong bị khô và gỉ sét. Đặc biệt với bộ phận trục van cổng, khiến cho chúng bị kẹt không thể vận hành được.
Cách khắc phục: Bạn có thể khắc phục bằng cách tra dầu bôi trơn cho trục van được vận hành trơn tru. Tuy nhiên để van cổng vận hành tốt nhất nên thay thế trục van mới.
Tay quay van cổng có vấn đề
Trong quá trình vận hành van cổng, tay quay (handwheel) đóng vai trò quan trọng trong việc điều khiển đóng mở van. Tuy nhiên, đôi khi tay quay có thể gặp sự cố, ảnh hưởng đến hiệu suất và an toàn của hệ thống. Hai vấn đề phổ biến nhất liên quan đến tay quay là:
Van cổng bị kẹt đóng tay cầm (Gate valve stuck closed handle spins)
Nguyên nhân:
- Sự hư hỏng của cơ cấu liên kết giữa trục van và tay quay.
- Trục van bị gãy, hoặc cơ cấu truyền động bị mài mòn sau thời gian dài sử dụng.
- Cặn bẩn hoặc tạp chất tích tụ làm kẹt bộ phận bên trong.
Biện pháp khắc phục:
- Kiểm tra và sửa chữa hoặc thay thế các bộ phận liên kết bị hỏng.
- Thực hiện vệ sinh định kỳ bên trong van để loại bỏ tạp chất.
- Sử dụng bôi trơn trục van nhằm giảm ma sát và cải thiện hoạt động.
Tay quay bị chặt, khó vận hành (Difficulty turning the handwheel)
Nguyên nhân:
- Gioăng làm kín hoặc bộ phận bên trong bị khô, thiếu bôi trơn.
- Lực mô-men cần thiết để quay tay quá lớn do tắc nghẽn hoặc áp suất trong van cao.
- Tay quay hoặc trục van bị cong, méo do tác động cơ học.
Biện pháp khắc phục:
- Kiểm tra và điều chỉnh các bộ phận bị cong, méo hoặc hư hỏng.
- Nếu hệ thống hoạt động ở áp suất cao, cần xả áp trước khi thực hiện thao tác với van.
Khó khăn trong việc vận hành tay quay van cổng có thể do nhiều nguyên nhân, bao gồm cả vấn đề về thiết kế, chất lượng vật liệu và quá trình lắp đặt. Để hiểu rõ hơn về chất lượng và các tính năng của van cổng, hãy tham khảo bài viết về van cổng FAF DN50. Bài viết này giới thiệu chi tiết về van cổng FAF DN50, giúp bạn hiểu rõ hơn về chất lượng và các tính năng, từ đó lựa chọn được sản phẩm chất lượng cao, vận hành êm ái và bền bỉ.
Van cổng hoạt động có tiếng ồn lớn, bất thường
Trong quá trình vận hành van, tiếng ồn bất thường là dấu hiệu cảnh báo một số vấn đề có thể ảnh hưởng đến hiệu suất và độ bền của hệ thống.
Nguyên nhân:
- Thay đổi đột ngột hướng dòng chảy: Khi van đóng hoặc mở quá nhanh, dòng chất lỏng trong đường ống thay đổi hướng đột ngột, tạo ra áp suất mạnh và gây ra tiếng va đập lớn.
- Van cổng lắp đặt không phù hợp: Sử dụng van không phù hợp với áp suất dòng chảy hoặc thiếu thiết bị giảm áp suất.
- Lắp đặt không chắc chắn: Van hoặc các đoạn ống liên kết không được cố định đúng cách, dẫn đến hiện tượng rung khi vận hành.
- Dòng chảy không ổn định: Áp suất hoặc tốc độ dòng chảy không đồng đều, tạo ra lực tác động làm rung van và đường ống.
Cách khắc phục:
- Sử dụng thiết bị giảm chấn hoặc van giảm áp để giảm thiểu áp suất trong hệ thống.
- Đảm bảo hệ thống ống dẫn và van phù hợp với áp suất và tốc độ dòng chảy. Nếu cần, thay thế van hoặc đường ống để tương thích với điều kiện hoạt động.
- Kiểm tra và vệ sinh van thường xuyên để đảm bảo không có cặn bẩn làm ảnh hưởng đến quá trình đóng mở.
- Sử dụng giá đỡ, kẹp hoặc thiết bị cố định để giảm rung động. Đảm bảo rằng các kết nối giữa van và đường ống được siết chặt.
Các biện pháp phòng ngừa và bảo dưỡng van cổng, van cửa
Việc sử dụng và bảo dưỡng van cổng (hay van cửa) đúng cách đóng vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu các lỗi thường gặp ở van cổng, đồng thời kéo dài tuổi thọ và đảm bảo hiệu suất của hệ thống. Một số biện pháp dưới đây sẽ giúp bạn duy trì tình trạng hoạt động tốt nhất cho van cổng.
- Lựa chọn loại van cổng lắp đặt phù hợp: Loại van cổng lắp đặt phải phù hợp với lưu chất và đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật về áp suất, nhiệt độ và kích thước đường ống để tránh những lỗi không mong muốn.
- Lắp đặt bộ lọc Y trước van cổng là cách hiệu quả để loại bỏ tạp chất và cặn bẩn trong dòng chảy, giúp bảo vệ các bộ phận bên trong van khỏi tình trạng kẹt hoặc mài mòn, đồng thời cải thiện hiệu quả vận hành.
- Kiểm tra và bảo dưỡng van định kỳ từ đó phát hiện sớm các dấu hiệu rò rỉ hoặc ăn mòn, đồng thời tra dầu bôi trơn vào trục van và các cơ cấu chuyển động để giảm ma sát. Trong trường hợp phát hiện hư hỏng nghiêm trọng, cần thay thế ngay các bộ phận bị ảnh hưởng để tránh ảnh hưởng đến toàn bộ hệ thống.
- Lựa chọn sản phẩm từ các nhà cung cấp uy tín là yếu tố quan trọng để đảm bảo chất lượng. Các nhà cung cấp đáng tin cậy sẽ cung cấp van cổng kèm theo giấy tờ CO, CQ, cùng chính sách bảo hành đầy đủ, giúp người sử dụng yên tâm trong quá trình vận hành và bảo trì.
- Lưu ý như đóng mở van từ từ để tránh hiện tượng búa nước, vệ sinh định kỳ để loại bỏ cặn bẩn và kiểm tra môi trường lắp thường xuyên.
Việc áp dụng các biện pháp trên không chỉ đảm bảo van cổng hoạt động hiệu quả mà còn giúp tiết kiệm chi phí bảo trì và nâng cao độ bền của hệ thống trong dài hạn.
Bảo dưỡng định kỳ là rất quan trọng để kéo dài tuổi thọ và đảm bảo hiệu quả hoạt động của van cổng. Tuy nhiên, việc theo dõi trạng thái đóng/mở của van cũng rất cần thiết. Bài viết trạng thái đóng mở van cổng hướng dẫn bạn cách nhanh chóng và chính xác để xác định trạng thái van, giúp bạn phát hiện sớm các vấn đề và thực hiện bảo dưỡng kịp thời.
Chọn lựa sản phẩm chất lượng cao ngay từ đầu là cách tốt nhất để phòng ngừa các lỗi thường gặp. Bài viết van cửa FAF DN100 giới thiệu về van cổng FAF DN100, một sản phẩm chất lượng cao, giúp bạn hiểu rõ hơn về chất lượng và các tính năng để lựa chọn sản phẩm phù hợp, giúp giảm thiểu rủi ro phát sinh sự cố.
Trên đây là tổng hợp một số lỗi thường gặp ở van cổng trong quá trình sử dụng. Ngoài ra để hạn chế lỗi gặp phải cần sử dụng van đúng mục đích và sử dụng thêm các thiết bị hỗ trợ đi kèm. Đặc biệt cần lựa chọn van từ các đơn vị cung cấp uy tín để đảm bảo được chất lượng của van.
Nếu bạn gặp vấn đề khác về van cổng hoặc có nhu cầu thay mới van cổng chất lượng cao hãy liên hệ với chúng tôi qua HOTLINE 0961.751.499 để được khắc phục kịp thời.
